കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാന്റെ സ്വപ്ന പദ്ധതിയായ വിഷൻ 2030 സാക്ഷാൽക്കാരത്തിന് വേണ്ടി രാജ്യത്തെ പാകപ്പെടുത്തിയെടുക്കാൻ ദേശീയ പരിവർത്തന പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമായി രാജ്യത്ത് നടപ്പിലാക്കാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്ന വിപ്ലവാത്മക ഫലം പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന സ്‌പോൺസർഷിപ്പ് സംബന്ധിക്കുന്ന നിയമഭേദഗതി അണിയറയിൽ ഏറെ ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും തികച്ചും അപ്രതീക്ഷിതമായാണ് ഇത്തരമൊരു നിയമ ഭേദഗതി രാജ്യവും പ്രവാസികളും ശ്രവിച്ചത്.

ഈ നിയമ ഭേദഗതി സംബന്ധിച്ച കേട്ടറിവും പറഞ്ഞറിവും മാത്രമാണ് ഒരു സാധാരണ പ്രവാസിക്കുള്ളത്. അവന്റെ മനസ്സിലേക്ക് ഇത് സംബന്ധമായ ഒരുപാട് സംശയങ്ങൾ കടന്നു വരുന്നുണ്ട്. നിയമം പ്രാബല്യത്തിലാകുമ്പോൾ മാത്രമേ അതിന്റെ കതിരും പതിരും നൂറു ശതമാനം തിരിച്ചറിയാൻ സാധിക്കൂ. ഇതിന്റെ ഗുണദോഷങ്ങൾ വ്യക്തമാകാൻ ചുരുങ്ങിയത് മൂന്ന് വർഷമെങ്കിലും എടുത്തേക്കാം. എങ്കിലും ലഭ്യമായ വിവരങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഒരു സാധാരണ പ്രവാസിയുടെ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്ന് കൊണ്ട് സംശയങ്ങൾ ദൂരീകരിക്കാൻ നമുക്ക് ശ്രമിക്കാം.

1. പുതിയ സ്‌പോൺസർഷിപ്പ് നിയമ ഭേദഗതി കൊണ്ട് അധികൃതർ ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് എന്താണ്?

സ്‌പോൺസറുടെ അനന്തമായതും നിർണ്ണയമില്ലാത്തതുമായ അധികാരങ്ങൾക്ക് പരിധി നിശ്ചയിക്കുകയും രാജ്യത്തെ ഒരു പരിധി വരെ തൊഴിലാളി സൗഹൃദമാക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നത് തന്നെയാണ് പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യം. സൗദി തൊഴിൽ മേഖല എന്നാൽ ആധുനിക അടിമത്ത വ്യവസ്ഥ എന്ന ദുഷ്‌പേര് പാശ്ചാത്യ മാധ്യമങ്ങളും മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകളുമൊക്കെ നിരന്തരം ഉന്നയിക്കുന്ന ആക്ഷേപമാണ്. ആ ദുഷ്‌പേര് ഇല്ലാതാക്കാനും രാജ്യത്തെ തൊഴിൽ മേഖല കൂടുതൽ തൊഴിലാളി സൗഹൃദമാക്കുകയും അതിലൂടെ കൂടുതൽ വിദഗ്ധ തൊഴിൽ കാര്യങ്ങൾ രാജ്യത്തേക്ക് ആകർഷിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് പുതിയ നിയമ ഭേദഗതിയുടെ ഉദ്ദേശ്യം. തന്റെ തൊഴിലിടത്തിൽ വിദേശികളെ സ്ഥിരമായി പിടിച്ചു നിർത്താനുള്ള തൊഴിലുടമകളുടെ അലിഖിത സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ ഈ ഭേദഗതി കൊണ്ട് നിയന്ത്രിക്കാം എന്നാണ് അധികൃതർ വിവക്ഷിക്കുന്നത്. വിദേശ തൊഴിലാളിക്ക് സ്വന്തമായി എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി വിസകൾ ലഭ്യമാക്കാം എന്നത് തൊഴിലാളിയുടെ സഞ്ചാര സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ മാനിക്കുന്നു.

ഈ നിയമം നിലവിൽ വരുന്നതോടെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമുള്ള രേഖയായി തൊഴിലാളിയും തൊഴിലുടമയും പരസ്പര സമ്മതത്തോടെ ഒപ്പു വെച്ച തൊഴിൽ കരാർ മാറും. കാരണം എല്ലാ തൊഴിൽ മാറ്റവും തൊഴിൽ കരാറിൽ അധിഷ്ഠിതമാണ്.

2. പുതിയ ഭേദഗതി പ്രകാരം സ്‌പോൺസറുടെ അപരിമിത അധികാരങ്ങൾ വെട്ടികുറക്കാൻ അധികൃതർക്ക് സാധിക്കുമോ?

സ്‌പോൺസർക്ക് അപരിമിത അധികാരങ്ങൾ ഉണ്ടെന്ന് എവിടെയും നിർവചിച്ചിട്ടില്ല. സ്‌പോൺസർമാർക്ക് നൽകിയിട്ടുള്ള ഇഖാമ പുതുക്കൽ, ഹുറൂബ് തുടങ്ങിയ ചില സവിശേഷ അധികാരങ്ങളുടെ ദുരുപയോഗമാണ് സൗദി അറേബ്യയെ തൊഴിലാളി വിരുദ്ധ സ്വഭാവമുള്ള ഒരു രാജ്യം എന്ന ദുഷ്‌പേര് നേടിക്കൊടുത്തത്. വിദേശ രാജ്യത്ത് നിന്നും എത്തുന്ന ഒരു തൊഴിലാളിയുടെ നിസ്സഹായ അവസ്ഥ ശക്തമായ നിയമ നടത്തിപ്പിന്റെ അഭാവത്തിലും തിണ്ണമിടുക്കിന്റെ ബലത്തിലും ചില സ്‌പോൺസർമാർ ഭംഗിയായി ദുരുപയോഗം ചെയ്തു. ഇത്തരം മോശമായ ചിന്താഗതിയുള്ള സ്‌പോൺസർമാരുടെ പതിറ്റാണ്ടുകൾ നീണ്ട അടിച്ചമർത്തലിന്റെ അനന്തര ഫലമാണ് വിദേശതൊഴിലാളികളിൽ ഇന്ന് കാണുന്ന വിധേയത്വം.

പുതിയ നിയമ ഭേദഗതി വരുന്നതോടെ ഇഖാമ പുതുക്കാതിരിക്കൽ, ശമ്പളം സമയത്തിന് നൽകാതിരിക്കാൻ, ഒളിച്ചോടിയതായി വ്യാജ പരാതികൾ നൽകൽ തുടങ്ങിയ പ്രവണതകൾക്ക് തടയിടാൻ സാധിക്കുമെന്നാണ് അധികൃതർ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.

3. സ്‌പോൺസർഷിപ്പ്, എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി സംബന്ധിച്ച പുതിയ നിയമ ഭേദഗതി എപ്പോഴാണ് നിലവിൽ വരുന്നത്?

അടുത്ത വർഷം, അതായത് 2021 മാർച്ച് 14 നാണ് നിയമം പ്രാബല്യത്തിൽ വരിക. പുതിയ നിയമ ഭേദഗതികൾക്ക് അനുസൃതമായി ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയത്തിന്റെ അബ്ഷീർ വെബ്‌സൈറ്റിന്റേയും മാനവശേഷി, സാമൂഹിക വികസന മന്ത്രാലയത്തിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റിന്റെയും നവീകരണം ഈ വർഷം അവസാനത്തോടെ പൂർത്തിയാവുമെന്നാണ് ഇരു മന്ത്രാലയങ്ങളും അറിയിച്ചിട്ടുള്ളത്.

4. സ്‌പോൺസറുടെ സമ്മതമില്ലാതെ എപ്പോഴൊക്കെയാണ് മറ്റൊരു സ്‌പോൺസറുടെ കീഴിലേക്ക് മാറാൻ സാധിക്കുക?

അധികൃതർ നിലവിൽ പുറത്ത് വിട്ട നിബന്ധനകൾ പ്രകാരം സാധാരണ ഗതിയിൽ സ്‌പോൺസറെ അറിയിക്കാതെ മറ്റൊരു സ്‌പോൺസറുടെ കീഴിലേക്ക് മാറാൻ സാധിക്കില്ല. സ്‌പോൺസറെ പൂർണ്ണമായി ഒഴിവാക്കുന്ന ഒരു നിയമ ഭേദഗതിയുമല്ല ഇത്.

ഇവിടെ സ്‌പോൺസറെ ഒഴിവാക്കുകയല്ല, മറിച്ച്‌ സ്പോൺസറുമായുള്ള നിയമപരമായ കരാർ അവസാനിക്കുകയോ സ്പോൺസർ തന്റെ നിയമപരമായ ബാധ്യതകൾ നിറവേറ്റാൻ വിസമ്മതിക്കുകയോ അയാൾക്ക് അതിന് കഴിയാതിരിക്കുകയോ ചെയ്യുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ നിയമപരമായി രാജ്യത്തേക്ക് പ്രവേശിച്ച തൊഴിലാളിക്ക് മറ്റു നിയമപരമായ വഴികൾ ഒരുക്കിക്കൊടുക്കുകയാണ് അധികൃതർ ചെയ്യുന്നത്.

താഴെ പറയുന്ന ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങളിൽ തൊഴിലുടമയുടെ സമ്മതം ഇല്ലാതെ തന്നെ തൊഴിലാളികൾക്ക് സ്‌പോൺസർഷിപ്പ് മാറുന്നതിനുള്ള അനുവാദം ലഭിക്കും.

• തൊഴിൽ കരാർ അവസാനിക്കുന്നതോടെ സ്‌പോൺസറുടെ സമ്മതമില്ലാതെ മറ്റൊരു സ്‌പോൺസറുടെ കീഴിലേക്ക് മാറാൻ സാധിക്കും.
• തൊഴിലാളി ജോലിയിൽ പ്രവേശിച്ചതിന് ശേഷംമൂന്ന് മാസം കഴിഞ്ഞിട്ടും തൊഴിൽ കരാർ ലഭിക്കാതിരിക്കുക.
• മൂന്ന് മാസം തുടർച്ചയായി ശമ്പളം നൽകാതിരിക്കുക
• തൊഴിൽ, മരണം, യാത്ര, തടവ് എന്നീ കാരണങ്ങളാലോ മറ്റേതെങ്കിലും കാരണങ്ങളാലോ തൊഴിലുടമ അപ്രത്യക്ഷനാകുക
• തൊഴിലാളിയുടെ വർക്ക് പെർമിറ്റ്, വിസ, ഇഖാമ കാലാവധി അവസാനിക്കുക
• തൊഴിലുടമക്കെതിരെ തൊഴിലാളി പ്രതിയല്ലാത്ത നിലയിൽ ബിനാമി ബിസിനസിന് പരാതി നൽകൽ
• മനുഷ്യക്കടത്ത് സ്ഥിരീകരിച്ചാൽ
• തെഴിലാളിയും തൊഴിലുടമയും തമ്മിലുള്ള തൊഴിൽ തർക്ക കേസിൽ ഹാജരാകണമെന്ന് അറിയിപ്പ് ലഭിച്ചിട്ടും തൊഴിലുടമയോ പ്രതിനിധിയോ രണ്ടു തവണ ഹിയറിങ് തിയ്യതിയിൽ ഹാജരാകാതിരുന്നാൽ
• നിലവിലുള്ള തൊഴിലുടമ സ്‌പോൺസർഷിപ്പ് മാറ്റത്തിന് അനുമതി നൽകിയാൽ

5. സ്‌പോൺസർഷിപ്പ് മാറുക, എക്സിറ്റ് റീ എൻട്രിക്ക് അപക്ഷിക്കുന്നതും ഒരേ സംവിധാനത്തിലൂടെ തന്നെയാണോ?

അല്ല. സ്‌പോൺസർഷിപ്പ് മാറ്റത്തിനുള്ള നടപടികൾ മാനവശേഷി, സാമൂഹിക വികസന മന്ത്രാലയത്തിന്റെ ഖിവ പോർട്ടൽ മുഖേനയും എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി നടപടികൾ ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയത്തിന്റെ അബ്ഷീർ പോർട്ടൽ വഴിയുമാണ് അപേക്ഷിക്കേണ്ടത്.

6. തൊഴിലാളി എങ്ങിനെയാണ് സ്വന്തമായി എക്സിറ്റ്, റീഎൻട്രി വിസ ലഭ്യമാക്കാൻ സാധിക്കുക?

അബ്ഷീർ പ്ലാറ്റഫോമിലൂടെ നിബന്ധനകൾക്ക് വിധേയമായി വിദേശ തൊഴിലാളിക്ക് സ്വന്തമായി തന്നെ കരാർ കാലാവധിയിൽ എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി വിസ സർവീസ് ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ സാധിക്കും. നിബന്ധനകൾ താഴെ പറയുന്നു.

• പ്രസ്തുത വിദേശ തൊഴിലാളി രാജ്യത്തെ തൊഴിൽ മേഖലയിൽ നിയമപരമായി ജോലി ചെയ്യുന്ന വിദേശിയായിരിക്കണം.
• പ്രസ്തുത വിദേശ തൊഴിലാളിക്ക് സാധുവായ താമസ വിസ ഉണ്ടായിരിക്കണം.
• അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട തൊഴിൽ കരാർ ആ തൊഴിലാളിക്ക് ഉണ്ടായിരിക്കണം.
• ആവശ്യമായ ഫീസുകൾ തൊഴിലാളി അടച്ചിരിക്കണം.
• സർക്കാർ ഫീസുകളിൽ കുടിശികയോ ഗതാഗത നിയമ ലംഘനത്തിന് ലഭിച്ച പിഴകളോ മറ്റോ ഉണ്ടെങ്കിൽ അവ അടച്ചിരിക്കണം.

7. തൊഴിലാളി സ്വന്തമായി അപേക്ഷിച്ച എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി വിസകൾ റദ്ദാക്കാൻ തൊഴിലുടമക്ക് സാധിക്കുമോ?

തൊഴിലാളി സ്വന്തമായി എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി വിസക്ക് അപേക്ഷിച്ചാൽ അത് സംബന്ധിച്ച ഇലക്ട്രോണിക് സന്ദേശം തൊഴിലുടമക്ക് ലഭ്യമാകും. എന്നാൽ ഈ എക്സിറ്റ്, റീ എൻട്രി വിസകൾ റദ്ദാക്കാൻ തൊഴിലുടമക്ക് സാധിക്കില്ല.

8. റീ എൻട്രിയിൽ അവധിയിൽ പോയ തൊഴിലാളി നിശ്ചിത തിയ്യതിക്കകം തിരിച്ചു വന്നില്ലെങ്കിൽ എന്ത് നടപടിയായിരിക്കും നേരിടേണ്ടി വരിക?

റീ എൻട്രിയിൽ അവധിയിൽ പോയ വിദേശ തൊഴിലാളി നിശ്ചിത കാലാവധിക്കകം രാജ്യത്ത് തിരികെ പ്രവേശിച്ചില്ലെങ്കിൽ നിലവിലുള്ളത് പോലെ തന്നെ പുതിയ വിസയിൽ രാജ്യത്തേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മൂന്ന് വർഷത്തെ പ്രവേശന നിരോധനം ഉണ്ടാകും.

9. ഗാർഹിക തൊഴിലാളികൾക്ക് ഈ ഭേദഗതിയുടെ ഭാഗമായി സ്വന്തമായി എക്സിറ്റും റീ എൻട്രി വിസയും ലഭ്യമാക്കാൻ സാധിക്കുമോ?

ഇല്ല. ഹൗസ് ഡ്രൈവർ, പാചകക്കാരൻ,വീട്ടു വേലക്കാരി, തോട്ടക്കാരൻ, ഇടയൻ തുടങ്ങിയ ഗാർഹിക വിസകളിൽ രാജ്യത്ത് എത്തിയവർക്ക് എക്സിറ്റ്,റീ എൻട്രി സൗകര്യങ്ങൾ സ്വന്തമായി ഉപയോഗപ്പെടുത്താനാവില്ല. ഇവർക്കായി പ്രത്യേക പദ്ധതി ഉടൻ പ്രഖ്യാപിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നുണ്ട്.

10. തൊഴിൽ കരാർ നിലനിൽക്കുന്ന സമയത്ത് ഒരു കമ്പനിയിൽ നിന്ന് മറ്റൊരു കമ്പനിയിലേക്ക് മാറാൻ സാധിക്കുമോ?

സ്‌പോൺസറുടെ സമ്മതമാണ് ഇവിടെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഘടകം. തൊഴിൽ കരാർ നിലനിൽക്കുന്ന സമയത്ത് സ്‌പോൺസറുടെ സമ്മതത്തോടു കൂടി തന്നെ ഒരു സ്‌പോൺസറുടെ കീഴിൽ നിന്നും മറ്റൊരു സ്‌പോൺസറുടെ കീഴിലേക്ക് മാറാൻസാധിക്കും.

(ഈ ലേഖനത്തിന്റെ രണ്ടാം ഭാഗം വായിക്കുവാൻ ഇവിടെ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക. Part-2)

 

ഉത്തരം നൽകിയത്:

 

 

 

 

അഡ്വ. ഷിയാസ് കുഞ്ഞിബാവ
കോർപറേറ്റ് ലീഗൽ കൺസൽട്ടൻറ്
ദുബായ്, റിയാദ്, ഡൽഹി.

 

ഈ ലേഖനത്തിന്റെ രണ്ടാം ഭാഗം വായിക്കുവാൻ ഇവിടെ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക.